«Βοήθεια στο σπίτι» της Εκκλησίας

πηγή: http://www.ethnos.gr/
11/10/2008

ΗΛΙΑΣ ΜΑΡΟΥΤΣΗΣ
Ακόμη στενότερες γίνονται οι σχέσεις Εκκλησίας - Κράτους, παρά τη μέχρι στιγμής διακριτική στάση που έχει κρατήσει ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος. Σε πρώτη φάση, η Αρχιεπισκοπή Αθηνών και άλλες έντεκα μητροπόλεις θα αποκτήσουν πρόσβαση σε κοινοτικά κονδύλια ύψους 30 εκ. ευρώ από το επόμενο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Με τα χρήματα αυτά θα χρηματοδοτήσουν έργα και δράσεις που βρίσκονται στην γκρίζα ζώνη μεταξύ της εκκλησιαστικής φιλανθρωπίας και του κοινωνικού κράτους.

Υπό τη βαριά σκιά του σκανδάλου παραχώρησης δημόσιων εκτάσεων στη Μονή Βατοπεδίου, η παραπάνω συνεργασία επιχειρείται να παρουσιαστεί ως η άλλη, η θετική, πλευρά της συμπόρευσης του Δημοσίου, των πολιτικών και του κλήρου. Επί της ουσίας όμως υποκρύπτεται η αναβάθμιση της Εκκλησίας σε επίσημο πυλώνα άσκησης (κοινωνικής) πολιτικής.Την ίδια στιγμή, σε εξέλιξη βρίσκονται τα σχέδια για την αξιοποίηση της τεράστιας εκκλησιαστικής περιουσίας χάρη στις μεγάλες δυνατότητες που δόθηκαν από νόμους της προηγούμενης κυβερνητικής περιόδου.

Συμφωνία 30 εκατομμυρίων
Η δυνατότητα υπογραφής προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Εκκλησίας της Ελλάδος και του Ελληνικού Δημοσίου προβλέφθηκε με νόμο του 2006. Η προγραμματική συμφωνία ύψους 30 εκ. ευρώ για το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς 2007-2013 (Δ ΚΠΣ) υπογράφηκε από τον κ. Αλογοσκούφη και τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο, λίγο πριν από την αναχώρησή του για το Μαϊάμι.

Προγράμματα, όπως το «Βοήθεια στο Σπίτι», που απειλούνται με παύση λόγω υποχρηματοδότησης, και σημαντικές υποδομές, όπως κέντρα υποδοχής μεταναστών και τα ευρυζωνικά δίκτυα, που έπρεπε να είχαν ήδη υλοποιηθεί από τους αρμόδιους φορείς ή τον ΟΤΑ, αποτελούν το νέο πεδίο «φιλανθρωπικής» δράσης της Εκκλησίας, για την οποία στο υπουργείο Οικονομίας τρίβουν τα χέρια τους.

Η ανακούφιση μέρους των κοινωνικών προβλημάτων από την Εκκλησία αφήνει μεγαλύτερα περιθώρια για περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες του προϋπολογισμού. Εκτός από την πρόσβαση στα προγράμματα του Κοινοτικού Πλαισίου, η Εκκλησία θα συμμετέχει και στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

Η προγραμματική συμφωνία για το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Αναφοράς αποτελεί ουσιαστικά την επισφράγιση μιας πολιτικής που εφαρμοζόταν εδώ και χρόνια. Υπολογίζεται ότι από το Γ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης η Εκκλησία συμμετείχε σε προγράμματα με προϋπολογισμό που έφτασε τα 50 εκ. ευρώ, ενώ μόνο για έργα πληροφορικής απορροφήθηκαν 4,7 εκ. ευρώ.

Παράλληλα με το πρόγραμμα «εταιρικής κοινωνικής ευθύνης» της Εκκλησίας, σε άνθηση βρίσκονται οι ιερές μπίζνες. Με γοργούς ρυθμούς προχωρούν τα επενδυτικά σχέδια για δημιουργία γηπέδων γκολφ και ξενοδοχειακών μονάδων στον Αλμυρό Βόλου, τη Σητεία και την Πελοπόννησο, σε εκτάσεις που παραχωρήθηκαν από μητροπόλεις και ιερές μονές.

Επενδυτικοί στόχοι
Σε συνεργασία με θυγατρικές εταιρείες real estate μεγάλων τραπεζών βρίσκεται και η εκκλησιαστική κεντρική υπηρεσία οικονομικών με στόχο την καλύτερη εκμετάλλευση της τεράστιας ακίνητης περιουσίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, που εκτιμάται ότι ξεπερνάει τα 2 δισ. ευρώ.

Η Εκκλησία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος γαιοκτήμονας μετά το Δημόσιο, και σύμφωνα με στοιχεία του υπ. Γεωργίας, τουλάχιστον 100.000 στρέμματα σε όλη τη χώρα, που μπορούν να αξιοποιηθούν, έχει αναγνωριστεί ότι ανήκουν σε μονές και μητροπόλεις, ενώ άλλα 110.000 στρέμματα θεωρούνται διακατεχόμενες εκτάσεις και 850.000 στρέμματα, δάση και μη αξιοποιήσιμες χορτολιβαδικές εκτάσεις.

Στην περιουσία της Εκκλησίας περιλαμβάνονται ακόμη 700 κτίρια γραφείων και καταστημάτων και πολλά διαμερίσματα. Ομως, η Εκκλησία εξακολουθεί να απολαμβάνει φορολογικής αμνηστίας, γεγονός που σκανδαλίζει ειδικά υπό το πρίσμα της τελευταίας φορολογικής επέλασης.

Το 2003 καταργήθηκε η υποχρέωση της Εκκλησίας να καταβάλλει 35% επί των ακαθαρίστων εισπράξεων των ναών. Μέχρι τότε αποτελούσε κοινό μυστικό ότι ποσοστό μέχρι και 90% των εσόδων δηλώνονταν ως χορηγίες και απαλλάσσονταν από φόρους. Το 2004 η ΝΔ, κατήργησε φόρο 10% που επιβάρυνε τα μισθώματα γαιών και οικοδομών. Ο φόρος κάλυπτε ακίνητα εμπορικού χαρακτήρα και από αυτή την κίνηση το Δημόσιο έχασε έσοδα ύψους 1,2 εκ. ευρώ ετησίως. Η Εκκλησία έχει απαλλαγεί από τον φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας, ενώ υπήρξαν διαμαρτυρίες από μονές για την υποχρέωσή τους να πληρώσουν το Ενιαίο Τέλος Ακινήτων.

Καρκινοβατούν οι κοινωνικές δράσεις...
Το «Βοήθεια στο Σπίτι» θεωρείται το πλέον επιτυχημένο πρόγραμμα κοινωνικής παρέμβασης. Ειδικευμένο προσωπικό, κυρίως γιατροί, νοσοκόμοι και κοινωνικοί λειτουργοί επισκέπτονται τους ηλικιωμένους ανθρώπους οι οποίοι αντιμετωπίζουν δυσκολίες μετακίνησης και δεν έχουν οικογενειακό περίγυρο, εξετάζοντας σε τακτά διαστήματα την εξέλιξη της υγείας τους. Για ορισμένους ηλικιωμένους, όσοι στελεχώνουν το «Βοήθεια στο Σπίτι» έχουν γίνει οι πιο κοντινοί τους άνθρωποι. Παρά όμως τη μεγάλη επιτυχία του προγράμματος, η συνέχισή του δεν είναι εξασφαλισμένη λόγω έλλειψης κονδυλίων. Από την άλλη, τεράστια είναι η έλλειψη που παρατηρείται στα κέντρα υποδοχής μεταναστών με ευθύνη της πολιτείας. Πριν από λίγο καιρό η ομάδα των «Γιατρών Χωρίς Σύνορα» αποχώρησε απογοητευμένη από το Κέντρο Μεταναστών Μυτιλήνης, αφού διαπίστωσε ότι η κατάσταση βρισκόταν στο χειρότερο επίπεδο. Τέλος, ακόμα στα σπάργανα βρίσκεται το δημόσιο πρόγραμμα για την ανάπτυξη δικτύων ευρυζωνικότητας και ασύρματων δικτύων, παρότι πολλές μητροπόλεις το έχουν καταφέρει.

ΙΕΡΟ DEAL ΜΕ ΕΥΡΩΚΟΝΔΥΛΙΑ
30 εκ. αφορουσε η προγραμματική συμφωνία μεταξύ του Αλογοσκούφη και του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου.

50 εκ. ο προΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ προγραμμάτων της Εκκλησίας από το Γ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης.

1,2 εκ. ετησιως έχασε το Δημόσιο από την κατάργηση φόρου 10% επί της εκμίσθωσης ακινήτων της Εκκλησίας.